به گزارش خبرنگار مهر تلاش و پیگیری دست اندرکاران جامعه ارتباطات بالاخره پس از سال ها جامعه روابط عمومی ایران را صاحب روز ملی کرد.
گفتنی است در عصر کنونی هیچ سازمانی را نمی توان تصور کرد که بدون روابط عمومی کارآمد بتواند موفقیت کسب نماید اما این پرسش که تا چه میزان نقش روابط عمومی ها درسازمان ها تببین شده و به چه اندازه تعامل دوسویه بین آنها و رسانه ها به وجود آمده است را درگفتگو با تعدادی از مدیران روابط عمومی ها در سیستان و بلوچستان مرورمی کنیم.
نگاه به روابط عمومی ها سنتی است
مدیر روابط عمومی فرودگاه های سیستان و بلوچستان با بیان اینکه نگاه به روابط عمومی ها سنتی است در گفتگو با مهر اظهار داشت: متاسفانه درایران روابط عمومی در جایگاه اصلی خویش قرار ندارد و بعد از 55 سال از پیدایش آن در ایران به روند کندی پیش می رود.
حمید رضا پارسا در این رابطه افزود: واگذاری جایگاه روابط عمومی به افرادی که هیچ ارتباطی به آن ندارند باعث می گردد این جایگاه در ادارات به خوبی احساس نشود و به عنوان یک واحد معمولی تلقی گردد در نتیجه مدیران از آنها در مشورت استفاده نکنند.
وی افزود: روابط عمومی نزدیک ترین مشاور برای مدیر است اگر با نگاه مثبت مدیر همراه باشد مدیر یا مسئول روابط عمومی می تواند سازمان را با شیوه های نوین مدیریتی روابط عمومی وراهکارهای لازم با توجه به روز افزونی علم ارتباطات به اهدافش برساند.
وی ادامه داد: روابط عمومی در سازمان ها و نهاد ها مستقیم زیر نظر مدیر فعالیت می کند و در اغلب چارت های سازمانی در حوزه مدیریت قرار دارد که خود نشان دهنده جایگاه روابط عمومی است.
وی در خصوص چالش های موجود بین رسانه ها و روابط عمومی ها نیز گفت: رسانه ها در جوامع امروزی بعضا به جناح ها و طیف های مختلف سیاسی وابسته اند و سیاست های آنها را دنبال می کنند اما نمی توان گفت این شیب تند طرفداری آنها از یک جناح خاص باعث شود از واقعیت دور شوند.
وی افزود: ارتباط شفاف بین روابط عمومی ها و رسانه ها می تواند بخشی از مشکلات برون سازمانی سازمان مربوط را بهبود بخشد که هم برای سازمان و هم برای مردم و ارباب رجوع مفید و کارساز است.
وی ادامه داد: برخی سازمان ها در امر اطلاع رسانی شفاف به مردم با خط مشی خود حرکت میکنند که اخبار و اطلاعات کافی و لازم را به مردم نمی دهند . این سازمان ها در دراز مدت کمبود رضایت مردم و عدم اعتماد به آنها روبرو خواهند شد که بسیار برای سازمان خطرناک است.
روابط عمومی ها باید از مسایل حاشیه ای دوری کنند
مدیر روابط عمومی سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان نیز با بیان اینکه اطلاع رسانی مقوله ی مهمی است که روابط عمومی و رسانه ها باید با یک رویکرد مشترک در جهت ارتقای سطح آگاهی مردم و مخاطبان باید در این مسیر گام بردارند. عباس نورا افزود: مدیر روابط عمومی باید بتواند با اعتماد سازی و به دور از مسایل حاشیه ای ارتباط حوزه ی روابط عمومی و رسانه را تعمیم بخشد.
وی اظهار داشت:چالشی که می توان در ارتباط بین رسانه و روابط عمومی در سطح کلان به ان اشاره کرد کمبود نیروی متخصص در سرویس های خبری و تخصصی رسانه ها است که از حوزه ی فعالیت خود اطلاعات کافی ندارند و مشاهده می شود خبرنگارانی که در حوزه های فرهنگی فعالیت می نمایند در حوزه های اقتصادی و اجتماعی و انتظامی نیز حضور دارند.
و ی گفت: روابط عمومی که از آن به عنوان هنر هشتم یاد می کنند در طی سال های گذشته با علم آمیخته شده و پیشرفت بسیار مناسبی کرده و رسانه نیز برخی از روش های نادرست مرسوم را که باعث جدایی آنها ازمنابع اطلاعاتی می شده را تغییر داده است ولی عدم اعتماد به برخی رسانه ها از سوی سازمان ها وجود دارد که باید بررسی و رفع گردد.
و ی اظهار داشت: برقراری ارتباط دوسویه سازمان با مردم یکی از اصلی ترین وظایف روابط عمومی ها در حوزه ی فعالیت آنها است.
نورا اظهار داشت: در گذشته روابط عمومی ها نمی توانستند به طور کامل نگاه حرفه ای و تخصصی را در خود ایجاد نمایند و مدیران نیز توجهی به هنر روابط عمومی نداشتند و کمتر با شرح وظایف و اختیارات روابط عمومی آشنا بودند.
وی افزود: نبود ارتباط دوسویه بین مدیر و روابط عمومی و همچنین روابط عمومی و رسانه را می توان به کم مهارتی، ضوابط قانونی، اقتدار گرایی مدیران، نداشتن برنامه ی مدون برای اطلاع رسانی و نداشتن بودجه واعتبارات تعریف شده در این زمینه دانست.
وی بیان داشت: عدم توجه به فعالیت های پ‍ژوهشی و اموزشی و نگاه بخشی باعث شده که مسیر از سمت اطلاع رسانی در برخی سازمان های دولتی تغییر کند لذا برخی از مدیران باید توجه بیشتری به این مقوله ی مهم و قطعا حیاتی در سازمان ها داشته باشند .
وی گفت: اگردر سطح کلان سازمان ها بنگریم می توانیم به اهمیت روابط عمومی پی ببریم که فعالیت روابط عمومی زیر نظر مدیران ارشد و بالاترین مقام دستگاه نقش و اهمیت ان را نشان می دهد که البته در استان از سوی برخی مدیران توجه خاصی به روابط عمومی نمی شد و اشخاص ناکارمد و غیر متخصص را در مسند مدیریت روابط عمومی قرار می دادند.
و ی افزود: استقلال دادن به روابط عمومی می تواند تاثیر گذار در رفع چالشی چون عدم ارتباط دوسویه سازمان با مردم و بالعکس باشد.
وی یادآور شد: مدیر روابط عمومی از تمامی اخبار و اطلاعات در سازمان باید اطلاعات کافی داشته باشد وبتواند جایگاه خود را درسازمان ارتقا دهد و اگر مدیران ً از نظرات کارشناسی آنها استفاده کنند نگرش آنها نسبت به روابط عمومی تغییرخواهد کرد.
وی گفت: درگذشته جایی برای روابط عمومی در تصمیم گیری های سازمانی نبود چون روابط عمومی نتوانسته بود نقش مناسبی را ایفا نماید اما امروزه با توجه به نگاه های مثبت مدیران، کمتر مدیری است که خود را از دیدگاه های ارتباطی بی نیاز بداند و نقش روابط عمومی را نادیده بگیرد.
نگرش به روابط عمومی ها تبلیغاتی است
مدیرروابط عمومی اوقاف و امور خیریه سیستان و بلوچستان نیزبا بیان اینکه نقش روابط عمومی ها تنها به اطلاع رسانی و تبلیغات برای سازمان منحصر نمی شود گفت: دلیل اینکه روابط عمومی در کشورمان جایگاه واقعی خود را ندارد آن است که مدیران نگرش مثبتی به نقش مدیریتی روابط عمومی ندارند و آن را واحد زائد و مزاحم تلقی می کنند.
مرتضی کوچکی در این رابطه افزود: در جامعه ایران نگرش به روابط عمومی صرفا تبلیغاتی است که این امرموجب تحریف افکار و دورشدن روابط عمومی از رسالت اصلی خود می شود.
وی گفت: روابط عمومی فقط اطلاع رسانی و تبلیغات نیست بلکه ابزاری است با دانش و تخصص در پهلوی مدیریت هر سازمان تا بتواند بر افکار و تصمیمات انسانی مدیریت و نفوذ در آنها نقش خود را بخوبی انجام دهد
وی افزود: روابط عمومی شریان حیاتی ارتباطات در سازمان است و همواره می کوشد تا افکار عمومی را شناخته و با نفوذ در آن برای جلب رضایت سازمان گام بردارد.
وی ادامه داد: ضوابط و قانون و دستور العمل ها با داشتن یک رابطه خوب با کارکنان و مدیران و مردم در یک سازمان پیاده می شود و می توان شاهد یک سازمان پویا بود و در این مجال نیز یک مدیر روابط عمومی خوب در کنار مدیریت با انگیزه این جریان را به پیش می برد.
کوچکی اظهار داشت: با گذشت بیش از 50 سال از ظهور روابط عمومی در ایران همیشه این سوال مطرح می شود که وظیفه روابط عمومی در یک سازمان ، اداره یا یک ارگان چیست؟
وی افزود: از عمده اهداف روابط عمومی تاثیر گذاری بر روند تصمیمات در درون و بیرون از سازمان و سهیم شدن در جریان تصمیم سازی است و یک روابط عمومی موفق سعی می کند با اعتماد و اختیار و اعتباری که از مدیریت خود می گیرد سازمان را پویا و شاداب نگه دارد.
وی از روابط عمومی به عنوان پلی میان مردم و سازمان ها یاد کرد و گفت: این روابط عمومی است که می تواند با بهره گیری از علوم اجتماعی و ارتباطات و همچنین استفاده از ابزار های مناسب روز مانند رسانه های جمعی، سمعی و بصری ، روزنامه ها و ... نیاز سازمان را در زمینه ارتباط با جامعه و مردم تسهیل و روان می کند.
وی گفت: یکی از مشکلات اساسی روابط عمومی روزمرگی و درگیری با کارهای عادی و جاری است و این امر باعث می شود روابط عمومی از برنامه ریزی های کلان و استراتژیک غافل شود.
روابط عمومی ها در صف مقدم دفاع از دستاورد های انقلاب هستند
مدیر روابط عمومی فرمانداری شهرستان زاهدان نیز با اشاره به نقش روابط عمومی‌ها در دستگاه‌های اجرایی از روابط عمومی به عنوان هنر و علم اجتماعی یاد کرد و اظهار داشت: روابط عمومی فعال و موفق قادر است درون و برون هر دستگاه را به هم پیوند دهد.
محمد علی شهرکی با اشاره به نقش روابط عمومی ها در تنویر افکار عمومی و تقویت روحیه امید و نشاط اجتماعی به خصوص حضور در انتخابات افزود: روابط عمومی ها در صف مقدم دفاع از دستاوردهای نظام و انقلاب قرار دارند که این امر وظیفه آنان را خطیرتر و سنگین تر از گذشته می کند.
وی در ادامه با بیان اینکه روابط عمومی‌ها به عنوان چشم و گوش ادارات و هر دستگاه تلقی می‌شوند به نقش این واحد در زمینه اطلاع رسانی اشاره و خاطرنشان کرد: تعامل و ارتباط با دفتر نشریات و خبرگزاری‌ها می تواند گام مؤثری در زمینه اشاعه فرهنگ اطلاع رسانی و پاسخگویی به افکار عمومی باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود حوزه روابط عمومی را دارای دامنه گسترده فعالیت دانست و اذعان داشت: اینکه برخی بر این عقیده هستند که روابط عمومی باید در مناسبت‌ها و اعیاد فقط به دنبال نصب پارچه و پلاکارد باشد، اشتباهی بزرگ است.
وی اظهار داشت: کارشناسان فعال در حوزه روابط عمومی باید روزانه با رصد جراید و اخبار، ضمن استقبال از دیدگاه عمومی تلاش کنند تا اگر انتقادی از دستگاهی صورت می‌گیرد به نحو شایسته و مطلوبی پاسخ داده شود.
وی با بیان اینکه جایگاه و اهمیت روابط عمومی ها از اهمیت خدمت به مردم ناشی می شود تصریح کرد:ارائه خدمات دستگاه و نحوه دسترسی به آنها از یک طرف و انعکاس درست خدمات نظام و دولت در بخش های مختلف از طرف دیگرخود نوعی خدمت به مردم است که دارای جایگاهی خاص و ویژه است.
وی با اشاره به اینکه روابط عمومی ها زبان گویای دستگاه های اجرایی هستند، گفت: روابط عمومی ها می توانند با پیش بینی درست مسائل و مشکلات در راستای جلوگیری از تبعات بعدی آن برای دستگاه متبوعه اقدامات جدی انجام دهند.
روابط عمومی ها رویکرد حراستی پیدا کرده اند
یکی از روزنامه نگاران استان سیستان و بلوچستان نیز در این رابطه گفت: طی چند سال اخیر، بیشتر از آن که بین مطبوعات و روابط عمومی‌ها به عنوان تریبون دستگاه‌های اجرایی تعامل سازنده ایجاد شود این ارتباط در حد تذکرها و هشدارهای اصل 23 قانون مطبوعات که ویژه درج جوابیه‌ها و تکذیبیه‌ها است، تقلیل یافته است.
وی که نخواست نامش فاش شود افزود: روابط عمومی در برخی موارد از سوی افرادی که به علم روابط عمومی به عنوان یک تخصص آشنایی ندارند اداره می‌شود و این امر بهانه‌ای است تا توان تخصصی این واحدها به رویکرد حراستی شبیه شود و مسوول روابط عمومی، مسوول جلوگیری از نشت اطلاعات و اخبار به بیرون سازمان باشد.
وی افزود: رسانه چه از نوع دیداری و شنیداری و چه از نوع مکتوب، مجرای اطلاعات بین مردم و مسوولان است. این اطلاعات گاه جنبه خبری و گاه گزارشی دارد و چون در بسیاری موارد، حامل خواست‌ها و آرزوهاست، با چاشنی انتقاد همراه می‌شود و نسبت به کاستی‌ها و ضعف‌ها هشدار می‌دهد لذا این رویه مورد پسند روابط عمومی ها نیست.
این خبرنگار با سابقه افزود: به دلیل انتقاد رسانه ها بسیاری از مسوولان و دستگاه‌های تحت امرشان چنین رویکردی را برنمی‌تابند و به جای همکاری با مطبوعات و استقبال از فضای نقد، خبرنگار را به مزاحمی تعبیر میکنند که قصد سیاه نمایی و انحراف در اذهان عمومی دارد.
وی ادامه داد: تجربه ما خبرنگاران مطبوعات نشان می‌دهد برخی روابط عمومی‌ها چنان به تابلوی اعلانات و وکیل مدافع سازمان‌ها بدل شده‌اند که حتی گاه مدیرکل قصد همکاری با مطبوعات را داشته، ولی مدیران روابط عمومی مانع شده‌اندچراکه این مدیران، تحمل رویکرد تحلیلی انتقادی رسانه ها را ندارند.
وی ادامه داد: انتقاد از عملکرد برخی سازمان‌ها معادل منفور شدن در چشم مدیران روابط عمومی‌هاست به طوری که به بایکوت خبرنگارمنتقد و حتی توهین به او ختم می شود.
وی تاکید کرد شاید این‌گونه اقدامات شاید در کوتاه مدت به آسودگی خاطر روابط عمومی‌ها در پیشگیری از چالش و مناظره منجر شود ولی در میان‌مدت به نشر اطلاعات نادرست و شایعات دامن می‌زند، چون خبرنگاران از دسترسی به منابع خبری محرومند و گاه سوءتفاهم‌ها و اطلاعات نادرست، واکنش‌های شدیدتری را در پی دارد.
این فعال مطبوعاتی گفت: از سوی دیگر فضای حاکم برارتباط بین خبرنگاران و روابط عمومی‌ها چنان است که انتظار مدیران از خبرنگاران برای تعریف و تمجید و حتی بزرگنمایی عملکرد سازمان‌ها افزایش یافته و گاهی مدیر یک سازمان در صورت مواجهه با پرسشی انتقادی، خبرنگار را به عناد و ارتباط با افراد معارض خارج و داخل سازمان متهم می‌کند.
وی اظهار داشت: کم نیستند مدیرانی که روابط عمومی سازمان خود را وا می‌دارند تا پیش از مصاحبه با مطبوعات، سوالات خبرنگاران را مرور کنند و در صورت انتقادی و چالشی بودن، به راحتی از پاسخگویی شانه خالی کنند، گو این که هیچ مسوولیتی در قبال افکار عمومی ندارند!
وی با اشاره به اینکه فلسفه حضور یک مدیر روابط عمومی در یک سازمان تلطیف فضای ارتباط مسوولان و اقناع آنان برای همکاری با مطبوعات و سایر رسانه ها است گفت: اما برخی از مدیران به چهره‌های عبوس و موانع نفوذ ناپذیری تبدیل شده‌اند که گاه راننده مدیرکل بیشتر از مدیر روابط عمومی عامل ارتباط رسانه با مقامات است.
وی گفت: به هر حال، فضای حاکم بر ارتباط مطبوعات و دستگاه‌های اجرایی به رغم تاکید مقامات بر اطلاع‌رسانی شفاف، مطلوب نیست.